"Thoang thoảng hương cốm bay
Búp xanh non như ngọc
Chè Thái nguyên ngọt giọng
Ấm lòng khách tri âm"
Nếu được một lần đặt chân lên miền núi phía Bắc, thì bạn không nên bỏ lỡ một chuyến tham quan vùng trà Thái Nguyên, vùng đất trải dài với những nương trồng chè bao la, bát ngát và xanh mướt. Khi đi qua những cánh đồng bất tận ta bắt gặp những nghệ nhân đang lom khom hái trà, thoang thoảng hương cốm phảng phất hòa quyện trong làng gió dịu mát.
Ở Việt Nam thì không có nhiều tài liệu ghi nhận về sự phát triển của văn hoá trà của nước ta. Nhưng theo Văn Minh Trà Việt viết bởi tác giả Trịnh Quang Dũng; thì không ai khác đó là mẫu nhi thiên hạ – vợ của vua Hùng, người đã dạy cho người dân cách tìm kiếm và thuần hoá những cây trà hoang đem về để trồng. Tuy đây chỉ là truyền thuyết nhưng phần nào cũng góp phần vào nhận định của một số chuyên gia là cây trà vườn xuất hiện đầu tiên ở Phú Thọ. Và Phú Thọ cũng chính là quê hương của cây trà Thái Nguyên.
Theo tương truyền người đã có công mang giống trà đầu tiên từ vùng Phú Thọ về Thái Nguyên để trồng là ông Vũ Văn Hiệt (1883 - 1945). Như được ghi lại ông đã cống hiến nhiều trong thời kì đó cho đất nước nên ông được giao quyền cai quản đất ở vùng Tân Cương (xã Tân Cương, TP Thái Nguyên ngày nay) để ông khai phá. Sau nhiều năm, nghề trồng trà lan rộng và phát triển phồn thịnh, phát triển nhanh chóng ở vùng đất này, giúp cho nền kinh tế ngày càng vượt trội. Cho đến ngày nay thì vẫn là một hình thức phát triển kinh tế từ khi cha ông để lại mãi cho đời sau, được người dân đúc kết, học hỏi và luôn đổi mới hàng ngày.
Vùng trà Thái Nguyên lại có điều kiện tự nhiên và đất trồng trọt rất tốt tạo điều kiện cho cây trà phát triển và làm tiền đề quảng bá sản phẩm không chỉ trong nước mà còn lan rộng ra thế giới. Trải qua hàng trăm năm, vị thế của trà Thái Nguyên đã thực sự đạt được lòng tin và có chỗ đứng trong sự lựa chọn của hầu hết người tiêu dùng.
Trong trà xanh thái nguyên có chứa hơn 500 thành phần dinh dưỡng có lợi, trong đó:
Hàm lượng phenol: chiếm 20 - 30% (là một loại oxi tự do phổ biến nhất của hợp chất, có tác dụng giảm lượng mỡ trong máu, giảm huyết áp, giảm lượng đường trong máu, phòng trừ lão hóa, chống phóng xạ, diệt khuẩn, tiêu đờm)
Hàm lượng chất lipopolysacchrides trong lá trà vào khoảng 3%, nó có thể làm tăng khả năng miễn dịch của cơ thể và còn có tác dụng cải thiện chức năng tạo máu, chống phóng xạ, trị những bệnh liên quan đến phóng xạ.
25 loại axit amin trong đó có isoleucine, leucine, lysine, phenylalanine, threonine, axit methyl butyric là sáu trong tám loại axit amin cần thiết cho cơ thể.
Hơn 30 loại nguyên tố đại lượng khác gồm chất đạm, natri, kali, canxi, photpho, magie, lưu huỳnh, nhôm, sắt, clo; Nguyên tố vi lượng gồm đồng, mangan, kẽm, borum, silic, molypden, coban, iot, flo, selen, crom, thiếc v.v đều là những nguyên tố cần thiết cho cơ thể.
Hàm lượng vitamin B có khoảng 100-150 ppm và khoảng 10-20 mg lactoflavin (vitamin B2). Hàm lượng axit folic (vitamin B11) rất cao, vào khoảng 0,5-0, 7 ppm.
Hàm lượng vitamin C có trong lá trà cũng rất cao có thể đạt tới 0,5%, có tác dụng phòng tránh bệnh xấu máu, tăng sức đề kháng cho cơ thể, thúc đẩy quá trình làm liền vết thương.
Hàm lượng vitamin E (tocopherols) trong lá trà chiếm từ 300-800 ppm trọng lượng tịnh của lá trà, vitamin E là một loại thuốc chống oxi hóa, có thể ngăn trở quá trình oxi hóa của chất béo trong cơ thể, vì thể nó có công dụng trong việc chống lão hóa.
Hàm lượng vitamin K có trong lá trà cũng rất cao, mỗi ngày uống năm cốc trà có thể đáp ứng đủ nhu cầu của cơ thể. Vitamin K có thể thúc đẩy gan hợp thành chất làm đông máu.
Ngoài ra, trong lá trà còn chứa thành phần có lợi như EGCG có khả năng chống lại các gốc tự do mạnh nhất và có năng chống ung thư cao.
Trong trà xanh thái nguyên có chứa hơn 500 thành phần dinh dưỡng có lợi cho con người
Tóm lại, công dụng trà thái nguyên bao gồm một số tác dụng như sau:
1. Ngăn ngừa bệnh ung thư
2. Giảm cân, ngăn ngừa béo phì
3. Ngăn ngừa và giảm thiểu bệnh tiểu đường
4. Ngăn ngừa bệnh cao huyết áp
6. Hỗ trợ điều trị các bệnh tim mạch
7. Chống lão hóa
8. Ngăn ngừa các bệnh về răng miệng: sâu răng, viêm nướu, hôi miệng,..
9. Tăng khả năng sinh sản
10. Giảm stress, tăng tinh thần
11. Tăng cường sức đề kháng
12. Giảm mỡ máu, gan nhiễm mỡ
